Rodzaje pali fundamentowych oraz sposoby ich wykonywania

Technologia posadowienia głębokiego obiektów budowlanych w oparciu o tego rodzaju elementy konstrukcyjne znajduje w dzisiejszych czasach powszechne zastosowanie, np. w sytuacji, gdy trzeba zminimalizować osiadanie budynku na niestabilnym gruncie lub gdy obiekt powstaje na terenie o dużym nachyleniu.

Zdecydowanie najczęściej w budownictwie naziemnym używane są prefabrykowane pale żelbetowe, które służą m.in. do fundamentowania obiektów kubaturowych o przeznaczeniu przemysłowym czy wszelkiego typu konstrukcji oporowych. Ze względu na sposób wykonania oraz materiał wykorzystany do produkcji możemy wyróżnić jednak o wiele więcej rodzajów pali fundamentowych. Podstawowe informacje na ich temat znajdziesz w tym artykule, przyjrzymy się również procesowi łączenia najpopularniejszych z nich, czyli wspomnianych już żelbetowych prefabrykatów palowych.

Pale fundamentowe przemieszczeniowe i wiercone

Najważniejsze informacje na temat klasyfikacji tych elementów konstrukcyjnych znajdziemy w aktualnie obowiązujących normach europejskich, tj. PN-EN 12699 oraz PN-EN 1536. Głównymi rodzajami, które zostały wyszczególnione w tych dokumentach, są fundamentowe pale wiercone oraz przemieszczeniowe. Taki podział wynika z zastosowania odmiennej technologii wykonania. Pierwsze z nich formuje się w gruncie z usuwaniem urobku - wywiercony otwór zalewany jest betonem, drugie natomiast wykonywane są poprzez zagłębianie w gruncie z użyciem jednej z wymienionych metod (m.in. wbijanie i wkręcanie), ale, co bardzo ważne, nie następuje przy tym wydobywanie materiału z podłoża.

Przemieszczeniowe pale fundamentowe dzielą się w dalszej kolejności na elementy prefabrykowane, czyli produkowane poza placem budowy i gotowe do zagłębienia w gruncie za pomocą specjalistycznego sprzętu po przewiezieniu w miejsce docelowe. Można je wykonać z drewna, betonu/żelbetonu lub stali, przy czym trzeba pamiętać, że drewno jest już rzadziej stosowanym materiałem w tym obszarze, a elementy stalowe używane są na szeroką skalę jedynie w budownictwie morskim i śródlądowym. Alternatywą dla prefabrykacji elementów przemieszczeniowych jest formowanie w gruncie - zaletą tej metody jest w szczególności możliwość uzyskania wysokiej nośności pionowej.

Podział ze względu na sposób przenoszenia obciążeń

Warto jednak pamiętać, że pale fundamentowe możemy zaklasyfikować do osobnych kategorii nie tylko ze względu na materiał i sposób wykonania. Jeżeli za kryterium przyjmiemy sposób, w jaki tego rodzaju elementy konstrukcyjne przenoszą obciążenia na grunt, uzyskamy podział na pale:

• zawieszone,
• stojące,
• normalne.

Pierwsze z nich przekazują obciążenia działające na obiekt budowlany na grunt poprzez tarcie na pobocznicy, drugie zaś wykorzystują do tego swoją podstawę (stopę). Elementy normalne nazywane są natomiast również palami fundamentowymi pośrednimi, ponieważ stanowią połączenie obu tych technik: obciążenia są przez nie przekazywane zarówno na stopę, jak i na pobocznicę.

Prefabrykowane pale żelbetowe - istotne informacje na temat ich łączenia

Należy przede wszystkim pamiętać, że dostępne na rynku elementy prefabrykowane mają długość od 4 do maksymalnie 16 metrów. W sytuacjach, gdy zachodzi konieczność wytworzenia pali fundamentowych o większej długości, prefabrykaty są ze sobą łączone - najpopularniejszym sposobem jest zastosowanie złącz mechanicznych. Łączenie elementów prefabrykowanych za pomocą złącz stalowych odpornych na korozję przy kontakcie z gruntem jest bowiem procesem, który można wykonać w stosunkowo krótkim czasie.