Nośność i sztywność boczna pala pojedynczego
Program PalePN Lite
jest darmową wersją pakietu oprogramowania firmy ForGeo, która zachowuje pełną funkcjonalność w zakresie projektowania geotechnicznego żelbetowych pali prefabrykowanych wg PN-83/B-02482. Fundamenty budowlane. Pale i fundamenty palowe. Program umożliwia przeprowadzenie analizy geotechnicznej pali pojedynczych i grup palowych. Program jest powszechnie używany w Polsce do praktycznego projektowania geotechnicznego pali i fundamentów palowych różnego typu obiektów budowalnych od małych budynków do wielkich konstrukcji, np. fundamentów palowych Stadionu Narodowego w Warszawie.
Program do pobrania
Poniżej omówiono przykładową procedurę oszacowania nośności pojedynczego pala prefabrykowanego wbitego w podłoże jednorodne przy użyciu programu PalePN Lite.
Przed kontynuacją lektury przykładu zalecane jest zainstalowanie i uruchomienie programu PalePN Lite.
Tytuł obliczeń – wpisać opis fundamentu widoczny na wydrukach;
Rzędna terenu – wpisać dane w m n.p.m, np. 125m n.p.m.;
Uzupełnić tabelę Parametry podłoża gruntowego opisem kolejnych warstw gruntu;
1. Nr: numer kolejnej warstwy gruntu;
2. Nazwa gruntu: wybrać z rozwijalnej listy rodzaj gruntu, np. piasek średni
3. Z: wpisać głębokość spodu warstwy w metrach pod poziomem terenu, np. 10.5m;
4. ID/IL: wpisać stan gruntu, np. dla piasku średniego stopień zagęszczenia ID=0.55;
5. γm : współczynnik materiałowy (γm =0.9 domyślna wartość wg PN-83/B-02482);
Poniżej tabeli z opisem warstw gruntu należy określić:
6. Świeży nasyp gruntowy - czy występuje świeży nasyp, tj. warstwa w której program nie przyjmuje nośności wzdłuż pobocznicy pala (w przykładzie brak takiej warstwy);
7. Tarcie negatywne gruntu - czy występuje tarcie negatywne w warstwach gruntu (w przykładzie brak takiej warstwy);
8. Woda gruntowa - poziom względny wody gruntowej w metrach poniżej poziomu terenu, np. 2.15m p.p.t.
9. Parametry fundamentu palowego, tzn. określić czy obliczenia mają być prowadzone dla pala pojedynczego, czy dla pala w grupie o podanej geometrii (w przykładzie obliczenia prowadzone są dla pala pojedynczego);
10. Parametry pala:
a. Rodzaj pala: żelbetowy prefabrykowany (ograniczenie wersji Lite)
b. Technologia wykonania: wbijany (ograniczenie wersji Lite)
c. Szerokość boku pala – należy podać podstawowy wymiar przekroju poprzecznego pala, np. 0.25m (nie należy oznaczać poszerzonej podstawy, typowe prefabrykaty pali żelbetowych mają stały przekrój poprzeczny na długości);
d. Długość pala w zwieńczeniu – należy określić długość prefabrykatu, która po rozkuciu głowicy będzie stanowić długość zakotwienia w zwieńczeniu (stopie lub ławie fundamentowej): np. 0.6m;
e. Rzędna spodu zwieńczenia – należy podać rzędną spodu zwieńczenia (stopy lub ławy fundamentowej) w metrach pod poziomem terenu: np. 1.10m
Po prawe stronie w zakładki Dane w oknie Przekrój geotechniczny widoczny jest wprowadzany w tabeli Parametry podłoża gruntowego profil: np. jedna warstwa z piasku średniego o stopniu zagęszczenia ID=0.55 zalegająca do 10.5m pod poziomem terenu.
Po uzupełnieniu zakładki Dane należy przejść do zakładki Obliczenia
W tabeli Parametry obliczeń wyświetlana jest tabela parametrów warstw gruntu wprowadzona uprzednio w zakładce Dane zawierająca normowe (wg PN-83/B-02482) parametry wykorzystywane do obliczeń nośności pala w poszczególnych warstwach gruntów, takie jak:
• jednostkowe graniczne opory q i t oraz
• współczynniki technologiczne dla przyjętego rodzaju pala, Sp, Ss i Sw.
13. Zakres obliczeń – pozwala określić, czy obliczenia maja być prowadzone dla całego zdefiniowanego podłoża gruntowego (zalecane), dla przedziału długości pala lub obliczyć długość pala dla wymaganej nośności na wciskanie lub wyciąganie.
14. Analiza warunków normowych – opcja oznaczona umożliwia automatyczną analizę zagłębienia pala w warstwach nośnych zgodnie z wymaganiami PN-83/B-02482 (wybór zalecany);
Po uzupełnieniu danych w zakładacie Obliczenia należy nacisnąć przycisk „Wykonaj obliczenia nośności”;
Program automatycznie przedzie do zakładki Wyniki, w której
15. Tabela wyników podaje:
Z – zagłębienie stopy pala w metrach poniżej poziomu terenu;
Lc – długość całkowitą prefabrykatu w metrach;
Lg - długość czynną prefabrykatu w metrach (długość poniżej spodu zwieńczenia, czyli długość całkowita prefabrykatu pomniejszona o odcinek zagłębiony w zwieńczeniu określany w zakładce dane) ;
Np – nośność stopy pala o danej długości w kN;
Ns – nośność pobocznicy pala o danej długości w kN;
Tn – tarcie negatywne gruntu w kN dla pala o danej długości (jeżeli zdefiniowano w zakładce dane);
Nt - nośność obliczeniową na wciskanie dla pala o danej długości w kN ;
Nw - nośność obliczeniową na wyciąganie dla pala o danej długości w kN ;
W omawianym przykładzie pal o długości całkowitej Lc=9.0m i długości czynnej Lg=8.4m ma stopę zagłębioną 9.50m poniżej poziomu terenu oraz nośność obliczeniową na wciskanie równą Nt=440 kN i jednocześnie nośność obliczeniową na wyciąganie równą Nw=168 kN.
Po prawej stronie od zakładki Wyniki widoczna jest zakładka Pal wciskany, a w oknie Przyrost nośności na wciskanie wyświetlany jest rozkład przyrostu nośności pala wciskanego w zależności od zagłębienia pala w gruncie.
Po zaznaczeniu wybranej długości pala w Tabeli wyników w oknie Pal wciskany wyświetlany jest wykres dla pala o aktualnie wybranej długości, a poniżej wykresu podawane są informacje o długości całkowitej pala, nośności całkowitej, nośności stopy i pobocznicy oraz przyjętej wartości tarcia negatywnego.
Na wykresie Przyrost nośności na wciskanie stopa pala oznaczona jest czarnym kwadratem jeżeli wynik analizy warunków normowych zagłębienia stopy pala jest zgodny w wymaganiami normy PN-83/B-02482 lub kolorem czerwonym w przeciwnym przypadku.
Program PalePN Lite / PalePN umożliwia również wyświetalnie wyników szczegółowych, generowanie profilu gruntowego, zapis wyników obliczeń na dysk oraz obliczenie sił przekrojowych.
Podsumowanie:
W omówionym przykładzie przeanalizowano nośność na wciskanie i wyciąganie pojedynczego pala prefabrykowanego o przekroju 250x250mm, długości całkowitej Lc=9.0m i długości czynnej w gruncie Lg=8.4m pogrążonego w jednorodnej warstwie piasku średniego o stopniu zagęszczenia ID=0.55. Spód ławy lub stopy fundamentowej przyjęto na głębokości 1.10m pod poziomem terenu. Przewidziano rozkucie głowicy pala na odcinku 0.6m i zakotwienie zbrojenia w zwieńczeniu.
Obliczona wg PN-83/B-02482 nośność geotechniczna żelbetowego pala prefabrykowanego wbijanego pala na wciskanie to Nt=440kN, a na wyciąganie Nw=168kN.