Wstęp
1.1. Przedmiot ST
Przedmiotem Specyfikacji Technicznej (ST) są wymaganiadotyczące wykonania i odbioru fundamentów obiektów budowlanych i konstrukcji inżynierskichwykonanych z żelbetowych wbijanych pali prefabrykowanych w ramach inwestycji pn.
1.2. Zakres stosowania ST
ST jest stosowana jako dokument przetargowy i kontraktowyprzy zlecaniu i realizacji robót wymienionych w p. 1.1.
1.3. Zakres robót objętych ST
Ustalenia zawarte w ST dotyczą zasad prowadzenia i kontroli robótz wykorzystaniem żelbetowych wbijanych pali prefabrykowanych pionowych iukośnych, o długości całkowitej od 5,0 m, jako fundamentów konstrukcji budowlanychi inżynierskich, tj. budynków mieszkalnych, obiektów użyteczności publicznej,przemysłowych, handlowych, mostowych, kominów, masztów, turbin wiatrowych,słupów sieci energetycznych, ścian oporowych, nabrzeży itp. ST dotyczystosowanych powszechnie w Polsce żelbetowych pali prefabrykowanych okwadratowym przekroju poprzecznym trzonu i wymiarach 200 x 200 mm, 250 x 250 mm,300 x 300 mm, 350 x 350 mm i 400 x 400 mm.
ST swoim zakresem obejmuje:
a) wykonanieniezbędnych zabezpieczeń terenu robót wraz z ich rozbiórką;
b) praceprzygotowawcze i pomiarowe:
- produkcję żelbetowych prefabrykatów pali w wytwórni prefabrykatówzgodnie z wymaganiami dokumentacji projektowej i normy [6],
- transport prefabrykatów w miejsce wbudowania;
- składowanie prefabrykatów palowych na placu budowy;
- wytyczenie osi pali;
- zabezpieczenie instalacji na powierzchni ziemi i urządzeńpodziemnych,
c) wbicieprefabrykowanych pali żelbetowych do próbnych obciążeń statycznych lub/idynamicznych (pal badany i ewentualne pale kotwiące);
d) przeprowadzeniepróbnych obciążeń statycznych lub/i dynamicznych pali wraz z analizą wyników(wg odrębnej ST);
e) wbiciedocelowych żelbetowych pali prefabrykowanych;
f) roboty wykończeniowe: rozkucie głowic pali (o ile tak przewidziano wprojekcie) i uporządkowanie terenu robót;
g) opracowaniedokumentacji powykonawczej.
1.4. Określenia podstawowe
Określenia podstawowe podane w ST są zgodne z normą [2]i z definicjami podanymi w ST "Wymagania ogólne" lub/i w ogólnychwarunkach kontraktu.
Pal przemieszczeniowy.
Pal,który jest zagłębiony w grunt bez wiercenia lub usuwania urobku, z wyjątkiemzabiegów ograniczających wysadzinę, drgania i ułatwiających usuwanie przeszkódlub zagłębianie pala w grunt.
Pal prefabrykowany.
Pal lubelement pala, który jest wykonywany przed zagłębieniem jako jeden elementprefabrykowany (pal pojedynczy) lub złożony z kilku elementów prefabrykowanych(pal łączony).
Złącze pala.
Element dołączenia prefabrykatów pala przez połączenia mechaniczne lub spawane.
Młot udarowy.
Narzędziebudowlane do udarowego wbijania pali (masa uderzająca lub spadająca).
Kołpak.
Urządzenie, zwyklestalowe, umieszczone pomiędzy podstawą młota udarowego a palem w celurównomiernego rozłożenia uderzenia młota w głowicę pala.
Podkładka młota.
Urządzenielub materiał umieszczany pomiędzy młotem udarowym a kołpakiem w celu ochronymłota i głowicy pala przed niszczącymi bezpośrednimi uderzeniami. Materiałpodkładki młota powinien być dostatecznie sztywny, aby przekazać bez stratenergię uderzeń młota w pal.
Podkładka pala.
Materiał,zwykle miękkie drewno, umieszczany pomiędzy kołpakiem a głowicąprefabrykowanego pala żelbetowego.
Przedłużka.
Tymczasoweprzedłużenie pala, używane podczas wbijania, które pozwala zagłębić wierzchpala poniżej powierzchni gruntu, lustra wody albo poniżej najniższego punktu,do którego urządzenie wbijające może sięgnąć bez rozłączania prowadnicy.
Zagłębianie.
Metodywprowadzania pali w grunt na wymaganą głębokość, takie jak np. wbijanie młotem.
Pal wbijany.
Pal który jestzagłębiony w grunt przez wbijanie, przy czym grunt jest przemieszczany przezpal lub rurę obsadową.
Wspomaganie zagłębiania.
Metodyużywane do ułatwienia zagłębiania pala w grunt, np. podpłukiwanie, wstępneprzewiercanie, użycie materiałów wybuchowych, wstępne wbijanie.
Podpłukiwanie.
Metodawspomagania zagłębiania pala przez wypłukanie części gruntu przy użyciu strumieniawody pod zwiększonym ciśnieniem.
Wstępne przewiercanie(świdrem, płuczkowe).
Metoda wspomagania zagłębiania pala przez przeszkody lubmateriały zbyt zwarte, by mogły być przebite za pomocą projektowanego pala iurządzenia do zagłębiania, przy użyciu technik wiertniczych.
Dobicie.
Pojedyncze uderzeniamłota w pal prefabrykowany, podczas którego są mierzone energia uderzenia orazodkształcenia jednostkowe/przyśpieszenia i/lub wpęd pala, w celu umożliwieniaoceny nośności pala.
Dobijanie.
Dodatkowa seriauderzeń młota używana do wbicia pala prefabrykowanego w celu odtworzeniawymaganego oporu wbijania (stosowane do pali kotwiących uniesionych nadmierniew trakcie próbnego lub do pali uniesionych przez wysadzinę w wyniku wbijaniapali sąsiednich w gruntach spoistych).
Pal początkowy.
Pierwszy palroboczy na placu budowy.
Pal do próbnego obciążenia.
Palpoddawany próbnemu obciążeniu statycznemu lub/i dynamicznemu w celu określeniazależności oporów od przemieszczeń pala oraz otaczającego gruntu.
Pal do prób wstępnych.
Palwykonywany przed rozpoczęciem zasadniczych robót palowych lub fragmentu robót,w celu ustalenia przydatności wybranego rodzaju pala, sprzętu do wbijania lub/ipotwierdzenia rozwiązania projektowego, wymiarów i nośności.
Platforma.
Oparta na podłożugruntowym konstrukcja tymczasowa wykonana z materiałów ziarnistych lub gruntustabilizowanego i stanowiących nawierzchnię dla pracy ciężkiego sprzętubudowlanego w każdych warunkach pogodowych.
Kryteria wbijania.
Parametrywbijania, które powinny być spełnione podczas wbijania pala.
Wpęd.
Średnie trwałezagłębienie pala w grunt na jedno uderzenie, mierzone po serii uderzeń.
Monitorowanie.
Prowadzenieobserwacji w ramach kontroli jakości technicznej procesu palowania.
Nadzór.
Aktywna funkcja wnadzorowaniu i kierowaniu wykonaniem pali i fundamentów palowych.
Dokumentowanie.
Sporządzenietrwałego zapisu faktów dotyczących wykonywania pali i rejestrowanych danych wformie „Dziennika wbijania pali” złożonego m.in. z „Metryk pali”.
Dziennik wbijania pali.
Dokumentstanowiący szczegółowy zapis czynności realizowanych przez wykonawcę w trakcierobót palowych.
Metryka pala.
Szczegółowyzapis postępu zagłębiania pojedynczego pala zawierający następujące informacje [2]:
- numer podpory/fundamentu;
- numer i lokalizację pala;
- wymiary pala;
- klasa betonu pala;
- rodzaj i powierzchnia zbrojenia trzonu pala;
- liczba i położenie złączek na długości pala;
- nachylenie projektowane i wykonane pala;
- data rozpoczęcia i zakończenia zagłębiania pala;
- rodzaj i typ urządzenia do zagłębiania pala;
- ciężar młota i wysokość spadu młota;
- rodzaj stosowanej przedłużki;
- wpędy pala (w metryce należy podać co najmniej średnią wartośćwpędu lub liczbę uderzeń młota na każde 0,2 m postępu zagłębiania pala);
- rzędna terenu oraz rzędna projektowana i wykonana podstawy iwierzchu pala;
- numer rysunku na podstawie którego realizowana jest robota oraz
- imię i nazwisko Kierownika Robót Palowych.
Metryka pala jest częścią składową „Dziennika wbijania pali”.
Próbne obciążenie pala zwiększonestopniami.
Próbne obciążenie statyczne, w którym pal próbny jest obciążanysiłą zwiększaną stopniami, utrzymywanymi przez pewien czas albo dopókiprzemieszczenia pala praktycznie zanikną lub osiągną przewidzianą granicę(badania ML).
Próbne obciążenie ze stałąprędkością wciskania.
Próbne obciążenie statyczne, w którym pal próbny jestwciskany w grunt ze stałą prędkością z pomiarem siły wciskającej (badanie CRP).
Próbne obciążenie dynamiczne pala(przy dużych odkształceniach).
Próbne obciążenie w którym na głowicę pala jestwywierana siła dynamiczna w celu analizy jego nośności.
Badania akustyczne, badaniadynamiczne ciągłości (przy małych odkształceniach).
Badanie ciągłości, wktórym seria fal akustycznych jest przesyłana od nadajnika do odbiornika przezbeton pala, a charakterystyki odbieranych fal są mierzone i wykorzystywane dooceny ciągłości i zmian przekroju trzonu pala.
Prześwietlanie akustyczne.
Akustycznebadanie ciągłości betonu pala, wykonywane z otworu rdzeniowego w trzonie palalub z wbudowanych rurek.
Poziom roboczy/platforma robocza.
Poziom terenu palowania, na którym pracują kafary.
Poziom głowicy.
Projektowanypoziom, do którego pal jest rozkuwany lub wyrównywany przed jego połączeniem zkonstrukcją.
Poziom podstawy.
Poziomdolnego końca pala.
Wierzch głowicy pala.
Górnapowierzchnia pala.
Głowica pala.
Górna część pala.
Trzon pala.
Element palapomiędzy głowicą i podstawą.
Spód pala.
Dolna część pala.
Podstawa pala.
Dolnapowierzchnia pala.
Wysadzina.
Przemieszczenie kugórze gruntu lub pala
Fundament palowy.
Odmianafundamentu pośredniego, określana również jako fundament głęboki. Obciążeniaprzenoszone są w tego rodzaju fundamencie na głębsze warstwy podłoża.
1.5. Ogólne wymagania dotyczące robót
Wykonawca robót jest odpowiedzialnyza jakość wykonanych robót i ich zgodność z dokumentacją projektową oraz ST „Wymaganiaogólne” lub ogólnymi warunkami kontraktu.
MATERIAŁY
2.1. Ogólne wymagania dotyczącemateriałów
Ogólne wymagania dotyczące materiałów podano w ST "Wymaganiaogólne" lub/i ogólnych warunkach kontraktu. Stosowane materiały i elementypowinny być zgodne z wymaganiami dokumentacji projektowej i Polskich Norm (PN) [6]i [7] .
2.2. Pale prefabrykowane
Materiały i produkcja prefabrykowanych pali żelbetowych orazzłączek powinny spełniać wymagania PN [6] i [7]. Prefabrykaty żelbetowe palimuszą być wykonane zgodnie z dokumentacją projektową i posiadać oznaczenie CEzgodnie PN [6] i [7]. Wytwórnia, w której wykonywane są prefabrykaty pali, musiposiadać wymagane odrębnymi przepisami certyfikaty i zezwolenia i nie powinnabyć zmieniana bez uprzedniego powiadomienia Nadzoru. Źródła dostaw materiałówdo wykonania prefabrykatów pali powinny być udokumentowane.
Materiałem do wykonania fundamentu na budowie są gotoweprefabrykowane pale żelbetowych o wymiarach 200 x 200 mm, 250 x 250 mm, 300 x 300mm 350 x 350 mm lub 400 x 400 mm o długości całkowitej od 5,0 m. Długośćmaksymalna pali jest ograniczona jedynie możliwościami ich wbicia naprzewidzianą w projekcie głębokość. Pale dłuższe niż 14 m (16m) wykonuje sięjako łączone za pomocą złączek mechanicznych. Jeżeli w dokumentacji projektowejnie określono inaczej, pale łączone należy wykonać z prefabrykatów o proporcjidługości odcinka górnego do dolnego ok. 2:1. Nie zaleca się projektowaniapojedynczych pali dłuższych niż 14 m ze względu na ograniczenia związane zeskrajnią transportową na drogach publicznych.
Wykonane w wytwórni pale pod względem wytrzymałościowympowinny być zgodne z projektem wykonawczym palowania przy jednoczesnymspełnieniu minimalnych wymagań technologicznych obejmujących:
- produkcję prefabrykatów palowych (rozformowanie i transport naterenie wytwórni);
- składowanie prefabrykatów w magazynie na terenie wytwórni;
- transport prefabrykatów na budowę;
- składowanie pali na placu budowy;
- podnoszenie pali do kafara;
- proces wbijania pala.
Minimalne wymagania technologiczne w stosunku doprefabrykatów palowych ujęte są zwykle w katalogach producenta/dostawcyprefabrykatów palowych i w takim przypadku nie muszą być przedmiotem odrębnego projektutechnologicznego.
O ile w projekcie palowania nie ustalono inaczej,prefabrykaty pali powinny spełniać następujące wymagania minimalne:
- trwałość: min. 50 lat w budownictwie ogólnym i 100 lat wbudownictwie mostowym;
- klasa ekspozycji: XC2;
- cement i minimalna ilość cementu: wg [7];
- w/c: max = 0,40;
- klasa betonu: min. C35/45;
- otulina zbrojenia: min. 40 mm;
- klasa ciągliwości stali zbrojenia głównego: min „b” ipoprzecznego: min. „a”;
- średnica strzemion: min. 5 mm;
- średnica zbrojenia głównego: min. 12 mm;
- wytrzymałość stali zbrojenia głównego i poprzecznego: min. Fy = 500MPa;
- stopień zbrojenia: 0,2% ÷ 4%;
- liczba prętów zbrojenia głównego: min. 4 szt. prętów w narożachpala,
- nasiąkliwość betonu: ≤ 5%;
- mrozoodporność: F150 (dotyczy pali zagłębionych w gruncie powyżejgłębokości przemarzania lub wystających ponad powierzchnię gruntu);
- wodoszczelność betonu: W8;
- maksymalne rozwarcie rys: 0,3 mm.
Zgodnie z PN [7] nie formułuje się wymagań dotyczącychjakości wykończenia powierzchni prefabrykatów palowych.
SPRZĘT
3.1. Ogólne wymagania dotyczące sprzętu
Ogólne wymagania dotyczące sprzętu podano w ST „Wymaganiaogólne” lub/i ogólnych warunkach kontraktu.
3.2. Szczegółowe wymagania dotyczące sprzętu
Podstawowym sprzętem do wykonania robót jest kafar z młotemhydraulicznym o ciężarze od 50 do 90 kN. Szczegółowe wymagania techniczne dla kafarai młota określone są w dokumentacji techniczno-ruchowej. Specyfikacja nieprecyzuje typu sprzętu, który zależy od możliwości Wykonawcy.
Wykonawca zobowiązany jest do używania sprawnego sprzętu,który zapewni właściwą jakość prowadzonych robót palowych, zgodność z przepisamiBHP, ochrony środowiska oraz dotyczącymi użytkowania sprzętu. Liczba, jakość iwydajność sprzętu musi gwarantować prowadzenie robót zgodnie z zasadami określonymiw dokumentacji projektowej i ST. Roboty palowe powinny być wykonanespecjalistycznym sprzętem kafarowym składającym się z młota, urządzenianapędzającego młot, dźwignicy oraz ewentualnych urządzeń i konstrukcjiułatwiających wbijanie. Wykonawca powinien przedstawić nadzorowicharakterystykę sprzętu będącego w jego posiadaniu, przeznaczonego do wykonaniarobót palowych.
TRANSPORT
4.1. Wymagania ogólne
Ogólne wymagania dotyczące transportu podano w ST „Wymaganiaogólne” lub/i ogólnych warunkach kontraktu.
4.2. Wymagania szczegółowe
Do transportu pali należy używać samochodów przystosowanychdo przewożenia elementów o długości dostosowanej do maksymalnej długościprzewożonych prefabrykatów. Pozostałe materiały można przewozić dowolnymiśrodkami transportu z zabezpieczeniem ich przed uszkodzeniem.
Pale w czasie załadunku/rozładunku należy podnosić tylko zauchwyty transportowe wykonane wraz z prefabrykatem.
Rys. 1. Schemat pracy żelbetowegopala prefabrykowanego w czasie załadunku/rozładunku
Przy podnoszeniu prefabrykatu do młota kafara należywykorzystać jeden punkt zaczepienia w proporcjach 2:1 długości pala.
Rys. 2. Schemat pracy żelbetowegopala prefabrykowanego w czasie podnoszenia do kafara
Prefabrykaty należy składować tak, aby nie powstawały w nichnadmierne naprężenia. Prefabrykaty powinny być podparte w sposób ciągły nawyrównanym podłożu lub punktowo na pryzmach z gruntu lub na podkładachdrewnianych, co najmniej w miejscach uchwytów transportowych.
a) składowanie na podkładach drewnianych
b) składowanie pali na wyrównanym podłożu
c) składowanie pali na pryzmach gruntu
Rys. 3. Sposoby składowania żelbetowychpali prefabrykowanych
Rodzaj środków do transportu oraz załadunku i wyładunku musibyć indywidualnie dobrany do wymogów konkretnego projektu wykonawczego i typu wykorzystywanychprefabrykatów palowych. Prefabrykaty palowe uszkodzone w czasie transportu,załadunku, wyładunku nie mogą być wbudowane i należy je usunąć z placu budowy.Do transportu na budowę można przeznaczyć prefabrykaty, których wytrzymałość charakterystycznabetonu na ściskanie osiągnęła min. 35 MPa.
WYKONANIE FUNDAMENTU PALOWEGO
5.1. Wymagania ogólne
Ogólne wymagania dotyczące wykonania robót podano w ST„Wymagania ogólne” lub/i ogólnych warunkach kontraktu.
5.2. Wymagania dokumentacyjne
5.2.1. Projekt wykonawczy palowania
Projekt wykonawczy palowania powinien jednoznacznie określać:
- rodzaj pali i ich przekrój;
- cechy materiałowe i wytrzymałościowe pali (m.in. wymaganą powierzchnięzbrojenia);
- przekroje i parametry geotechniczne gruntów w lokalizacjifundamentów palowych;
- lokalizację każdego pala;
- tolerancje dla instalacji pala, jeżeli są inne niż określone w PN[2];
- specjalne wymagania dotyczące technologii zagłębienie pali (m.in.kolejność wbicia pali);
- projektowaną nośność i obciążenia maksymalne pala;
- długości pali;
- rzędne wierzchu głowic pali lub/i rzędne rozkucia jeżeli rozkuciegłowicy jest wymagane;
- rzędne stóp pali, jeżeli osiągnięcie rzędnej stopy pala jestwymagane lub/i
- kryterium wpędu, tzn. wymagania dotyczące osiągnięcia minimalnejwartości wpędu, o ile jej określenie jest możliwe, np. na podstawiewcześniejszych doświadczeń lub/i wyników próbnych obciążeństatycznych/dynamicznych pali.
Ze względu na specyfikę technologii żelbetowych wbijanychpali prefabrykowanych wymagane minimalne zagłębienie pala w gruncie (np. zewzględu na głębokość rozmycia dna rzek w przypadku fundamentów mostów) powinnozostać jednoznacznie określone w projekcie palowania.
Projekt wykonawczy powinien zgodnie z [2]zawierać również informacje z projektu budowlanego na temat pozostałościkonstrukcji i fundamentów w gruncie, instalacji podziemnych, klasy agresywnościśrodowiska gruntowego, występowania materiałów nasypowych, przeszkód, sposobówmonitorowania prowadzonych robót, aktualne dane topograficzne (rzędne i spadkiterenu, położenie osi głównych, rzędną poziomu roboczego/platformy roboczej),warunki terenowe i wynikające z nich ograniczenia, warunki i ograniczeniaśrodowiskowe oraz inne aspekty mogące mieć wpływ na roboty palowe.
Jeżeli projekt wykonawczy nie zawiera powyższych informacji,obowiązkiem Wykonawcy jest doprecyzowanie ustaleń projektu przed rozpoczęciempalowania lub opracowanie własnego projektu wykonawczego w oparciu o powyższewytyczne. W przypadku opracowania projektu wykonawczego palowania przez Wykonawcępodlega on zatwierdzeniu przez Nadzór.
5.2.2. Projekt próbnego obciążenia
W przypadku, gdy dokumentacja wykonawcza nie zawieraprojektu próbnego obciążenia, Wykonawca jest zobowiązany do jego opracowaniazgodnie z wymaganiami określonymi w PN [1] lub/i [3].
Projekt próbnego obciążenia powinien określać:
- rodzaj próbnego obciążenia – statyczne lub/i dynamiczne;
- wymaganą liczbę próbnych obciążeń uwzględniającą wymagania PN [1] lub/i [3] oraz zmienność warunków gruntowych;
- przekroje i parametry geotechniczne gruntów w lokalizacjifundamentów z dokumentacji geotechnicznej,
- lokalizację pali próbnych (testowych);
- rodzaj pali próbnych, ich przekrój i długość,
- ewentualnie określić warunki wykorzystania pali próbnych jakopali docelowych (nośnych);
- projekt urządzenia do przeprowadzenia próbnego obciążenia;
- lokalizację ewentualnych pali kotwiących, ich rodzaj, przekrój idługość oraz ewentualne warunki wykorzystania pali kotwiących jako palidocelowych (nośnych);
- cechy materiałowe i wytrzymałościowe pali próbnych i kotwiących(m.in. wymaganą powierzchnię zbrojenia);
- tolerancję położenia oraz rzędne stóp i głowic pali próbnych ikotwiących, jeżeli są inne niż określone w projekcie palowania lub/i PN [2];
- projektowaną nośność pala próbnego wg projektu wykonawczego orazprojektowaną wartość próbnego obciążenia;
- ciężar, rodzaj i sposób realizacji ewentualnego balastowaniaurządzenia do próbnych obciążeń pali;
- warunki przeprowadzenia próbnego obciążenia;
- terminy przeprowadzenia próbnych obciążeń w odniesieniu do datyinstalacji pali testowych;
- sposób przeprowadzenia próbnego obciążenia;
- sposób interpretacji wyników próbnego obciążenia.
Projekt próbnego obciążenia podlega przedłożeniu do Nadzoru.
5.3. Prace przygotowawcze
5.3.1. Wykonanie platformy
Platformy robocze wykonuje się zgodnie z wymaganiamipodanymi w dokumentacji projektowej technologicznej i/lub SST dla platformroboczych [8] („SST, Platformy robocze dla ciężkiego sprzętu budowlanego wramach realizacji robót geotechnicznych”), jako dostosowane do pracyjednostek sprzętowych przewidywanych do realizacji robót w ramach inwestycji.
5.3.2. Składowanie
Pale powinny być złożone na placu składowym i podparte wsposób ciągły, na podkładach drewnianych lub pryzmach gruntu w miejscachzapewniających niezmienność ich cech geometrycznych. Pale powinny być podpartena podkładach lub pryzmach gruntu nie rzadziej niż w miejscach uchwytówtransportowych (patrz również p. 4.2)
5.3.3. Wyznaczenie położenia osi pali w terenie
Osie pali i osie fundamentu powinny być wyznaczone w terenieprzez służbę geodezyjną Wykonawcy i sprawdzone przez służbę geodezyjną Nadzoru.Szkic z podaniem danych pomiarowych należy włączyć do dziennika wbijania pali.Punkty wyznaczające osie pali i osie fundamentu powinny być oznaczone w grunciew sposób trwały.
Miejsca wbicia pali powinny być wyznaczone przez wykonawcę napodstawie współrzędnych geodezyjnych lub w nawiązaniu do wcześniej wytyczonych osigłównych obiektu/podpór. Pozycja każdego pala przed wbiciem i po wbiciu powinnazostać skontrolowana geodezyjnie i udokumentowana w operacie geodezyjnymzałączonym do dziennika palowania. W przypadku pali pochylonych należy dokonaćodpowiedniej korekty lokalizacji pali wynikającej z różnych poziomów spoduzwieńczenia i platformy roboczej.
Jeżeli w projekcie palowania nie określono inaczej, to palenależy zagłębiać, zachowując następujące tolerancje geometryczne zgodnie z PN [2]:
- położenie w planie pali pionowych i ukośnych (mierzone w poziomieroboczym):
§ na lądzie: e £0,1 m;
§ na wodzie: zgodnie z projektem wykonawczym;
- pochylenie pali pionowych:
§ i £ imax = 0,04 (0,04 m/m);
- pochylenie pali ukośnych:
§ i £ imax = 0,04 (0,04 m/m),
gdzie i oznacza tangens kąta między projektowaną arzeczywistą osią pala.
Geometryczne odchyłki wykonania pali należy uwzględnić wprojekcie palowania. Jeżeli określone odchyłki zostaną przekroczone, to należyzbadać zakres możliwego przeciążenia jakiegokolwiek elementu konstrukcyjnego i wrazie potrzeby podjąć odpowiednie działania naprawcze. Decyzję w tym zakresiepodejmuje projektant fundamentu palowego.
Jeżeli są wymagane lub dopuszczone odchyłki geometryczneinne niż podane w projekcie lub ST, to należy je uzgodnić przed rozpoczęciem robót.
5.3.4. Ochrona instalacji na powierzchni ziemi i urządzeń podziemnych
Wykonawca na terenie prowadzenia robót odpowiada za ochronę wszystkichinstalacji na powierzchni ziemi i urządzeń podziemnych wykazanych wdokumentacji dostarczonej przez Zamawiającego. Wykonawca zapewni ich właściweoznaczenie i zabezpieczenie. Zaleca się, aby Wykonawca uzyskał od odpowiednichwładz potwierdzenie informacji dostarczonych mu przez Zamawiającego.
W przypadku natrafienia w trakcie realizacji robót na niezinwentaryzowaneurządzenie podziemne, należy niezwłocznie przerwać roboty, zabezpieczyćurządzenie, wezwać Kierownika Budowy, Nadzór, Projektanta oraz właścicielaurządzenia w celu ustalenia dalszego trybu postępowania.
5.4. Wbicie pali
Przed przystąpieniem do wbijania pali należy:
- przygotować stanowisko do pracy kafara, tzw. platformę roboczą;
- dostarczyć na budowę pale prefabrykowane;
- sprawdzić, czy urządzenie przeznaczone do wprowadzania pali wgrunt posiada ważne świadectwo dopuszczenia do pracy, a jego operator aktualnezezwolenie na jego obsługę.
Kafar należy ustawić tak, aby oś pionowa młota pokrywała sięz punktem osiowym wytyczającym środek geometryczny pala. Ustawienie masztu kafarapowinno być pionowe lub skośne, o ile tak przewidziano w projekcie palowania.
Przed przystąpieniem do wykonania zasadniczego palowanianależy wbić pale testowe i kotwiące. W trakcie wbijania pali testowych należyna całej długości pali odnotować poziomy ich zagłębienia w gruncie iodpowiadające tym poziomom wpędy pali lub liczbę uderzeń na 0,2 m zagłębienia pala.
Zaleca się, aby w przypadku wszystkich pali energiaprzekazywana przez urządzenie wbijające była tak dobrana, by zostały spełnionenastępujące wymagania:
- maksymalne obliczone naprężenia ściskające nie było większe od0,8 × charakterystyczna wytrzymałość betonu na ściskanie w czasie wbijania;
- maksymalna obliczona siła rozciągająca nie była większa od 0,9 ×f × A, gdzie f – charakterystyczna granica plastyczności zbrojenia, A – poleprzekroju zbrojenia.
Jeżeli podczas wbijania są mierzone naprężenia, to ichwartości mogą być o 10% większe od podanych wyżej wartości obliczonych.
Przy ocenie naprężeń od wbijania szczególną uwagę należy zwrócićna przypadek przebijania się palem przez warstwę mocną do warstwy słabej, gdyżwówczas mogą wystąpić duże naprężenia rozciągające w palu.
W następnej kolejności następnie należy wykonać próbneobciążenia statyczne lub/i dynamiczne pali testowych. Próbne obciążeniastatyczne/dynamiczne należy przeprowadzić po upływie określonego w projekciepróbnych obciążeń czasu od instalacji pali testowych.
O ile w projekcie próbnego obciążenia nie określono inaczej,badania nośności należy przeprowadzić w terminach podanych w tabeli 1określonych na podstawie [1] w zależności od rodzaju gruntu warstwy nośnejwystępującej z reguły na poziomie stopy pala.
Tabela 1. Terminy wykonywaniapróbnych obciążeń pali [1]
W gruntach niespoistych
W nawodnionych piaskach drobnych, pylastych i gliniastych oraz pyłach i glinach piaszczystych
W pozostałych gruntach spoistych
7 dni
21 dni
30 dni
Zachowanie powyższych terminów jest wymagane ze względu naróżne tempo przyrostu nośności pali w czasie w poszczególnych rodzajach gruntówzwiązane z odbudową ich struktury oraz wyrównaniem ciśnienia porowego wodygruntowej. W przypadku większości gruntów nośność pali wbijanych przyrasta wczasie, zatem na podstawie analizy metryk pali testowych można skrócić terminoczekiwania na przeprowadzenie próbnego obciążenia. Decyzję w tym zakresiepodejmuje Projektant fundamentu palowego.
Na podstawie opracowanych wyników próbnych obciążeństatycznych/dynamicznych oraz odnotowanych w trakcie wbijania pali testowych ikotwiących poziomów wbicia i odpowiadających im wpędów należy przeprowadzićweryfikację przyjętych założeń do projektowania i rozwiązań projektowych. Wwyniku weryfikacji należy określić ostateczne długości pali w poszczególnychobszarach/fundamentach oraz kryterium wpędu, którego spełnienie jest niezbędnedla zapewnienia wystarczającej nośności pali docelowych. W gruntach spoistychnie należy określać kryterium wpędu.
Jeśli w projekcie wykonawczym lub projekcie próbnegoobciążenia nie ustalono inaczej, to pale testowe i kotwiące można wykorzystaćjako elementy nośne w docelowych rusztach palowych, jeżeli nie uległy onezniszczeniu w trakcie realizacji próbnych obciążeń lub ich przemieszczeniapionowe (podniesienie pala) nie były większe niż 15 mm. W przypadkustwierdzenia większego przemieszczenia pale należy dobić w położenie pierwotne.
Po weryfikacji projektu w oparciu o wyniki próbnegoobciążenia należy dokończyć palowanie zasadnicze.
O ile w dokumentacji projektowej nie określono inaczej:
- w trakcie palowania zasadniczego pale zaleca się wbijaćzaczynając od pali wewnętrznych i kończąc na palach zewnętrznych (w przypadkugruntów zagęszczonych) lub zaczynając od pali zewnętrznych w kierunkuwewnętrznych w przypadku gruntów słabo zagęszczonych;
- bezpośrednio po wbiciu wierzchy głowic pali powinny znajdować sięna poziomie +0,6 m w stosunku do spodu projektowanych zwieńczeń, stóp lub ławfundamentowych;
- głowice pali należy rozkuć na długości 0,55 m do poziomu +0,05 mw stosunku do spodu projektowanych elementów zwieńczających.
W przypadku zsuwania się pala w trakcie wbijania zwymaganego kierunku należy pal wyciągnąć i wbić ponownie. Gdy pal uzyskaprowadzenie w gruncie, sprawdza się współosiowość pala i młota oraz zachowanieprojektowanego kierunku wbijania. Po ewentualnym wprowadzeniu poprawkipołożenia można przystąpić do właściwego wbijania.
Początkowo pale wbija się z małej wysokości, wprowadzającprzy tym korekty położenia pala. Po wbiciu stopy pala w grunt nośny wbijanienależy kontynuować przy wysokości spadu młota zgodnej z przyjętą przy wyznaczaniukryterium wpędu (lub wymaganej minimalnej liczby uderzeń młota dla uzyskania 0,2m zagłębienia pala) aż do uzyskania projektowanej rzędnej lub spełnieniakryterium wpędu. Uzyskane wyniki należy zamieszczać w metryce pala.
Skoki (energię) młota należy zmniejszyć po wbiciu pala doprzewarstwień twardej gliny, bardzo zagęszczonego drobnego piasku, głazów,dużych otoczaków itp., gdy powyżej zalegają grunty słabe. W tych warunkach możenastąpić podłużne zginanie pala szczególnie niebezpieczne przy silnychuderzeniach młota.
W celu ochrony głowicy pala wymaga się używania kołpaków.Głównym zadaniem kołpaków jest rozłożenie na cały przekrój poprzeczny głowicyobciążeń przekazywanych przez młot, zmniejszenie naprężeń stykowych izabezpieczenie przed miejscowymi wyboczeniami głowicy. W przypadku uszkodzeniagłowicy pala należy przerwać wbijanie, uszkodzony odcinek odciąć i ponownierozpocząć wbijanie. W przeciwnym wypadku znacznie rosną straty energii, spada skutecznośćwbijania i wzrasta ryzyko rozprzestrzenienia się uszkodzenia w dół, wzdłużtrzonu pala.
W trakcie wbijania pali należy na bieżąco kontrolować stantechniczny ewentualnych budynków znajdujących się w bezpośrednim sąsiedztwieterenu robót. Jako narażone na bezpośrednie oddziaływanie palowania należyuznać wszystkie obiekty zlokalizowane w odległości mniejszej lub równejdługości wbijanego pala mierzonej od krawędzi fundamentu palowego. W przypadkuzłożonych warunków gruntowych lub, jeżeli tak ustalono w projekcie palowania,obserwacji należy poddać również obiekty zlokalizowane w większej odległości odkrawędzi fundamentu palowego.
O ile w dokumentacji projektowej nie określono inaczej, nienależy dążyć do wbijania pala do projektowanej rzędnej mimo małego wpędu.Uzyskanie rzędnej projektowej jest niezbędne jedynie w przypadku:
- pali dozbrajanych w górnej strefie (np. pali pracujących wfundamentach obciążonych znacznymi siłami poziomymi) lub
- pali w fundamentach zagrożonych podmyciem lub odkopaniem (np. wramach planowanych w przyszłości inwestycji).
W innych przypadkach nośność trzonów pali na długości nieulega zmianie i mogą być one skracane na podstawie określonego w dokumentacjiprojektowej kryterium wpędu. Decyzję w tym zakresie podejmuje Projektantfundamentu palowego.
KONTROLA ROBÓT
6.1. Wymagania ogólne
Ogólne wymagania dotyczące kontroli robót podano w ST „Wymaganiaogólne” lub/i ogólnych warunkach kontraktu.
6.2. Wymagania szczegółowe
Jakość robót palowych ocenia się na podstawie:
- obserwacji przebiegu wykonania robót palowych;
- zgodności wykonanych robót z dokumentacją projektową, ST iuzgodnionym sposobem wykonania;
- zapisów w dzienniku wbijania pali i ewentualnych zapisów wdzienniku budowy;
- deklaracji zgodności wbudowanych materiałów z PN;
- wyników pomiarów geodezyjnych wykonywanych przez służbęgeodezyjną wykonawcy i sprawdzonych przez służbę geodezyjną Nadzoru;
- wyników badań rutynowych i dodatkowych badań zleconych przez Nadzóroraz
- wyników próbnego obciążenia, o ile jego przeprowadzenie jestwymagane.
Dokumenty stanowiące podstawę oceny robót powinny byćdostarczone przez Wykonawcę i przechowywane przez co najmniej 5 lat pozakończeniu robót, a dokumenty wskazane przez Nadzór powinny być dołączone dodokumentacji archiwalnej obiektu. Zaleca się, aby takimi dokumentami byłymetryki pali.
6.3. Tolerancje wykonawcze
O ile w dokumentacji projektowej nie określono inaczej, tolerancjewykonania pala są następujące:
- rzędna podstawy pala + 0,1/-0,5 m;
- rzędna głowicy pala po rozkuciu/obcięciu ± 30 mm;
- przekrój pala -5/+8 mm.
Pozostałe tolerancje zostały określone w p. 5.3.3.
OBMIAR ROBÓT
7.1. Ogólne zasady obmiaru robót
Ogólne zasady obmiaru robót podano w ST „Wymagania ogólne” lub/iogólnych warunkach kontraktu.
7.2. Jednostka obmiarowa
Jednostką obmiarową jest 1 mb pala prefabrykowanegowprowadzonego w grunt zgodnie z ST i projektem wykonawczym lub/i projektem próbnegoobciążenia.
Płaci się za:
- materiał i wbicie – za całkowitą długość prefabrykatu palowego dostarczonegona budowę zgodnie z projektem wykonawczym/projektem próbnego obciążenia (bezwzględu na rzędna stopy/głowicy pala wbitego).
O ile w dokumentacji projektowej nie określono inaczej, zapal wprowadzony w grunt zgodnie z projektem i ST uznaje się:
- pal, który osiągnął projektowaną rzędną wbicia stopy lub
- pal o wymaganej nośności niezależnie od poziomu wbicia stopypala, długości obcięcia lub/i rozkucia pala.
ODBIÓR ROBÓT
8.1. Ogólne zasady odbioru robót
Ogólne zasady odbioru robót podano w ST „Wymagania ogólne” lub/iogólnych warunkach kontraktu.
8.2. Szczegółowe zasady odbioru robót palowych
Odbiór robót palowych dokonywany jest na podstawie:
- dokumentacji projektowej z naniesionymi zmianami iuzupełnieniami, dokonanymi w trakcie wykonywania robót;
- zgodności wykonanych robót z dokumentacją projektową, ST i uzgodnionymsposobem wykonania;
- zapisów w dzienniku wbijania pali i ewentualnych zapisów w dziennikubudowy;
- deklaracji zgodności zainstalowanych pali z PN;
- wyników pomiarów geodezyjnych wykonywanych przez służbęgeodezyjną Wykonawcy i sprawdzonych przez służbę geodezyjną Nadzoru;
- wyników badań rutynowych i dodatkowych badań zleconych przez Nadzóroraz
- wyników próbnego obciążenia, o ile jego przeprowadzenie jestwymagane.
Wszystkie badania i próby powinny dać wynik pozytywny. Jeżeliktórekolwiek badanie lub próba dała wynik negatywny, należy usunąć zaistniałąwadę i przedstawić roboty do ponownego odbioru.
PODSTAWA PŁATNOŚCI
9.1. Ogólne wymagania dotyczące podstawy płatności
Ogólne wymagania dotyczące płatności podane zostały w ST„Wymagania ogólne” lub/i ogólnych warunkach kontraktu.
9.2. Cena jednostki obmiarowej
Cena jednostkowa obejmuje:
- zakup i transport na budowę wszystkich niezbędnych czynnikówprodukcji,
- rozładunek pali,
- montaż i demontaż sprzętu,
- opracowanie projektu próbnego obciążenia pali,
- przygotowanie i wbicie pali docelowych,
- prowadzenie dziennika palowania,
- przygotowanie materiałów niezbędnych do dokonania odbioru robótpalowych.
Ponadto, o ile tak przewidziano w dokumentacji projektowejlub kontrakcie, cena jednostkowa obejmuje:
- opracowanie projektu wykonawczego palowania,
- przygotowanie platformy roboczej [8],
- odbiór platformy roboczej [8],
- organizacja placu składowania pali,
- mobilizację sprzętu,
- przemieszczenie sprzętu na budowie,
- przeprowadzenie badań nośności pali obejmujących:
§ przygotowanie i wbicie pali testowych,
§ przygotowanie stanowisk do próbnego obciążenia pali,
§ przeprowadzenie próbnego obciążenie pali,
§ opracowanie wyników próbnego obciążenia,
o ile badaniatakie są wymagane;
- roboty pomiarowe mające na celu wyznaczenie lokalizacji orazpoziomu głowic poszczególnych pali,
- kontrolę stanu technicznego sąsiadujących budynków,
- monitoring drgań,
- dobijanie pali przy użyciu dobijaka (zaczyna się od poziomuplatformy roboczej +20 cm),
- rozkucie głowic pali,
- przemieszczanie pali w obrębie placu,
- uporządkowanie terenu robót.
PRZEPISY ZWIĄZANE
[1]. PN-83/B-02482 Fundamenty budowlane. Nośność pali i fundamentów palowych.
[2]. PN-EN 12699. Wykonawstwo specjalnych robót geotechnicznych. Paleprzemieszczeniowe. PKN.
[3]. PN-EN 1997-1. Eurokod 7: Projektowanie geotechniczne. Część 1. Zasadyogólne.
[4]. Designers’ Guide to EN 1997-1. Eurocode 7: Geotechnicaldesign – General rules. Editor: Haig Gulvanessian. Tomas Telford 2004.
[5]. ASTM Designation D 4945. Standard Test Methodfor High-Strain Dynamic Testing of Piles.
[6]. PN-EN 13369. Wspólne wymagania dla prefabrykatów z betonu.
[7]. PN-EN 12794. Prefabrykaty betonowe. Pale fundamentowe.
[8]. ST Platformy robocze dla ciężkiego sprzętu budowlanego w ramach realizacjirobót geotechnicznych.